دین مبین اسلام این‌طور نیست که با هر سنت و آیینی به مبارزه برخیزد و آن را باطل کند و بدعت بداند بلکه فقط با سنت‌هایی که با فطرت و عقل سلیم آدمی و احکام مسلم شرعی مخالف‌اند به مبارزه و مخالفت برخواسته است.

ما ایرانیان دو تقویم داریم یکی تقویم ملی که شمسی است و دیگری تقویم مذهبی است که قمری است و مبدأ هر دو تقویم هجرت حضرت رسول‌الله صلی‌الله‎علیه‎وآله از مکه به مدینه است. ولی مبنای یکی گردش زمین به دور خورشید و دیگری گردش ماه به دور زمین است و این اختلاف مبنا باعث شده که سال شمسی ده روز از سال قمری بیشتر باشد و این تفاوت باعث گردش ماه‌ها و روزهای سال قمری در سال شمسی و تداخل مناسبت‌های قمری و شمسی می‌شود. مثل روز عاشورا که روز حزن و ماتم مسلمانان است تقریباً هر 36 سال یک بار مصادف با نوروز می‌شود که عید ملی و ایام جشن و شادی ایرانیان است و امسال نیز این اتفاق در مورد سالروز شهادت حضرت امام هادی علیه‌السلام افتاده که مصادف شده است با اولین روز نوروز سال 1397 هجری شمسی.

اول اینکه نظر اسلام در مورد نوروز چست؟
دوم اینکه وظیفه ما در روز اول سال که با سالروز شهادت دهمین امام معصوم مصادف شده است چیست؟

نظر دین مبین اسلام در مورد نوروز چست؟

قاعده اولیه:
دین مبین اسلام این‌طور نیست که با هر سنت و آیینی به مبارزه برخیزد و آن را باطل کند و بدعت بداند بلکه فقط با سنت‌هایی که با فطرت و عقل سلیم آدمی و احکام مسلم شرعی مخالف‌اند به مبارزه و مخالفت برخواسته است.

در همین راستا حضرت امیرالمؤمنین علیه‌السلام به مالک اشتر فرمود:
سنّت پسندیده‌ای را که بزرگان این امت به آن رفتار نموده‌اند و موجب الفت و همبستگی شده و کار مردم به خاطر آن سروسامان گرفته است، نقض نکن و هیچ‌گاه سنّتی را پایه‌گذاری نکن که به چیزی از سنّت‌های نیک گذشته لطمه‌ای بزند؛ زیرا در این صورت پایه‌گذار آن سنّت گذشته مأجور خواهد بود و وزر و وبال شکستن آن سنت برای تو باقی خواهد ماند.[1]

ادامه »

امام علی علیه السلام می فرماید: انسان حقیقت ایمان را درک نمی کند جز اینکه در وی سه خصلت باشد، دانایی در احکام دین، شکیبایی در مصیبت ها و خصلت سوم که مد نظر است، اندازه گیری خوب در معیشت است.

با توجه به روایت، در این هیاهوی آخر سال و آمادگی برای شروع سال نو مراقب خصلت سومی که در روایت آمده باشیم؛ به اندازه مصرف کنیم، به اندازه خرید کنیم، به اندازه تمیز کنیم و خلاصه این اندازه گیری خوب را در همه موارد رعایت کنیم.

امام علی علیه السلام میان حقیقت ایمان و حل مشکل معیشت در دنیا رابطه برقرار کرده که آن اندازه گیری خوب است که منظور از آن رعایت اعتدال و میانه روی در معیشت است. اما در مقابل نیز افرادی هستند که برای این قانون زندگی که دین بسیار به آن اهمیت داده (و نشان دهنده این است که دین از زندگی جدا نیست) اعتباری قائل نشده اند که از آنان به عنوان مسرفان یاد می شود.  

“اسراف” کلمه بسیار جامعی است که هر گونه زیاده روی و تجاوز از حد اعتدال در کمیت و کیفیت و بیهوده گرایی و اتلاف و مانند آن را شامل می شود. این واژه و مشتقات آن جمعاً 23 بار در قرآن کریم به کار رفته و از آنجا که در همه مصادیق آن به نحوی سرپیچی از فرمان های الهی نمایان است با فساد ارتباط مستقیم دارد چرا که بر هم زدن حالت تعادل در هر امری، موجب فساد و تباهی در آن می شود. اسراف مترادف “افراط” و متضاد “تقصیر” و “تقتیر” که به معنای “تضییق” و “بخل” است، می باشد که قرآن کریم مرز تعیین اسراف را واژه “قوام” به معنای حد وسط و اعتدال یاد کرده است  که تشخیص آن بر عهده عقل، شرع یا عرف است.

مفهوم “تبذیر” و مشتقات آن ارتباط نزدیک معنایی با “اسراف” دارد، این واژه در لغت به معنای تباه ساختن اموال است، بر همین اساس امام صادق علیه السلام تبذیر را جزئی از اسراف دانسته است.  

انواع اسراف 
مفهوم “اسراف” در قرآن کریم مصادیق متعددی دارد که در معنای همه آنها، نوعی تجاوز از حد اعتدال وجود دارد همچون اسراف عقیدتی ،اسراف اخلاقی و رفتاری اسراف اجتماعی ،اسراف قضایی و کیفری و در نهایت مورد بعدی که مد نظر است، اسراف اقتصادی که این نوع از اسراف مصادیق گوناگونی دارد. 

ادامه »

این روزها همه سخت مشغول کارند، دیوارها، پنجره ها، فرش ها، کف و سطوح، ظرف های درون کابینت ها همه نیاز دارند که تمیز شوند، اما این همه کار را چطور باید انجام داد، از کجا باید شروع کرد ؟

دوده های در و دیوار خودنمایی می کنند ، خاک های نشسته بر وسایل همه چیز نیاز دارد که تمیز شود ، و چقدر خوب است که سال نو را بدون هیچ آلودگی ای شروع کنیم چه در خانه هایمان چه در دلمان … چقدر خوب است که دلمان را هم تکانی بدهیم و کینه ها و نفرت های ریز و درشت ، دلخوری ها ، ناراحتی ها را با شوینده عفو و بخشش خوب بشوییم و تمیز کنیم، و با اشک توبه و استغفار آب بکشیم و با جلوه هایی از محبت  و دوستی برای سال نو تزئین کنیم.
 

در اینجا می خواهیم نکاتی را یادآوری کنیم که در این بحبوحه خانه تکانی ها خیلی برای ما مفید است.

  نکاتی که در خانه تکانی هایمان باید به آن ها اهمیت دهیم!

1- برنامه ریزی
بسیاری از ما کارهای خانه تکانیمان تا خود لحظه سال تحویل ادامه دارد ، وقتی که همه نشسته اند کنار سفره هفت سین و دعا می خوانند در بعضی خانه ها هنوز افراد با دست و بال خاکی مشغول کارند و این اصلا جالب نیست چرا که نباید لذت لحظه سال تحویل را فدای این امور جزئی کرد.
 
اگر ما از اول یک برنامه ریزی درست داشته باشیم می توانیم خیلی زودتر کارها را تمام کنیم ، بیایم یک اولویت بندی کنیم ، ببینیم کارها را به چه ترتیبی انجام بدهیم که مجبور نباشیم دوباره کاری کنیم ، و در چه روزهایی چه کاری انجام شود .

پیامبر  اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) به ابن مسعود می فرماید: هر گاه کاری را انجام دادی از روی علم و عقل انجام ده و بر حذر باش از این که کاری را بدون آینده نگری و آگاهی انجام دهی. به درستی که خداوند- جل جلاله- می فرماید: «هماند زنی که بافته اش را بعد از این که محکم گردانیده بود، جاهلانه باز کرد، نباشید». (بحارالانوار، ج74، ص 110.)

ادامه »

1. قالَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّي اللهُ عَلَيْهِ وَ آلِه - : اَحِبُّوا الصِّبْيانَ وَ ارْحَمُوهُمْ وَ اِذا وَعَدْتُمُوهُمْ فَفُوا لَهُمْ فَاِنَّهُمْ لايَرَوْنَ اِلّا اَنَّكُمْ تَرْزُقُونَهُمْ.
رسول خدا - صلي الله عليه و آله - فرمود: كودكان خود را دوست بداريد و با آنان مهربان باشيد، وقتي به آن‌ها وعده‌اي مي‌دهيد حتماً وفا كنيد زيرا كودكان، شما را رازق خود مي‌پندارند.

«وسائل الشيعه، ج 5، ص 126»

 2. قال الامام الصادق - عَلَيْهِ السَّلامُ - : انَّ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَيَرْحَمُ الرَّجُلُ لِشِدَّةِ حُبِّه لِوَلَدِهِ.
امام صادق - عليه السلام - فرمود: همانا خداوند متعال نسبت به شخصي كه نسبت به فرزند خود محبت بسيار دارد رحمت و عنايت مي‌كند.

 «مكارم الاخلاق، ص 113»

3. قال الامام الباقر- عَلَيْهِ السَّلامُ - : إذا بلغ الغلام ثلاث سنين فقل له سبع مرات قل لا إله إلا الله ثم يترك حتى يبلغثلاث سنين و سبعة أشهر و عشرين يوما ثم يقال له قل محمد رسول الله سبع مرات و … .
امام باقر - عليه السلام - فرمود: هنگامي که کودک به سه سالگي رسيد به او بگويند هفت مرتبه بگويد لا اله الّا الله (تا بياموزد)، در چهار سالگي به او بگويند که هفت مرتبه بگويد محمد رسول الله (تا ياد بگيرد)، در پنج سالگي رويش را به قبله متوجه كنند و به او بگويند كه سر به سجده بگذارد، در پايان شش سالگي ركوع و سجده صحيح را به او بياموزند و در هفت سالگي به طفل گفته شود: دست و رويت را بشوي و پس از آن به او گفته شود: نماز بخوان.

«مكارم الاخلاق، ص 115»

ادامه »

زمخشرى در كشاف هنگام ذكر ماجراى زكریا و مریم ‏علیهماالسلام نقل كرده ‏است كه پیامبر صلى الله علیه و آله در هنگام قحط سالى، به گرسنگى مبتلا شد. حضرت ‏فاطمه ‏علیهاالسلام دو قرص نان و پاره ‏اى گوشت براى آن ‏حضرت، تحفه برد و وى ‏را بر خود مقدم داشت. امّا آن ‏حضرت طبق را به خود فاطمه بازپس داد و فرمود: آن را بگیر. آنگاه روپوش روى طبق را برگرفت. طبق پر از گوشت و نان بود. فاطمه با دیدن این صحنه شگفت‏زده شد و پى ‏برد كه این ‏نان و گوشت از جانب خداوند فرستاده شده است. پیامبر به فاطمه فرمود: این نان و گوشت از كجا آمده است؟ فاطمه پاسخ داد: از سوى خدا كه او هر كه را خواهد بى حساب، روزى دهد.

پیامبر فرمود: سپاس خدایى را كه تو را مانند بانوى زنان بنى اسرائیل قرار داد. سپس آن‏ حضرت، على بن‏ ابیطالب و حسن و حسین و اهل‌بیتش را جمع كرد و همگى از آن غذا خوردند و سیر شدند. امّا از غذا، هیچ كاسته نشده بود و فاطمه باقیمانده ‏غذا را به همسایگان خویش بخشید. 

ترمذى در صحیح از صبیح غلام اُمّ سلمه و زید بن ارقم نقل كرده است ‏كه گفتند: پیامبر صلى الله علیه و آله به على و فاطمه و حسن و حسین فرمود: “من با دشمن شما دشمن و با دوستان شما دوست هستم.”

ابن خالویه در كتاب “آل” در حدیثى كه آن را از امام رضا و او از پدرانش از امیرمؤمنان نقل كرده، آورده است كه آن ‏حضرت فرمود: رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: “چون روز قیامت فرا رسد، منادى از دل عرش ‏آواز دهد كه اى خلایق! دیدگان خود را بربندید تا فاطمه دختر محمّد، عبور كند.”

همچنین در روایت دیگرى آمده است كه آن منادى بانگ می‏زند كه: “اى جماعت! سر به زیر افكنید و چشم فرو بندید تا فاطمه از پل صراط بگذرد. آنگاه آن‏ حضرت در حالى كه هفتاد هزار كنیز از حورالعین بهشت ‏او را همراهى مى‏كنند، از پل میگذرد.”

بخارى در صحیح به سند خود روایت كرده است كه پیامبر اكرم ‏فرمود: “فاطمه پاره تن من است. هر كه او را خشمگین سازد به تحقیق مرا خشمگین ساخته است.”

ادامه »