علت حذف شدن عبارتی از اذان و اقامه

در روایاتی چند آمده است که شهادت ثالثه و آوردن نام علی (علیه السلام) بعد از «لا اله الا الله» و «محمدا رسول الله» با خلقت آسمان‌ها و زمین و عرش و کرسی و … توأم بوده است.

در خبرهایی آمده است که عبارت «اشهد ان علیاً ولی الله»‌ از کتاب احکام دوم دبیرستان دانش‌آموزان پسر دانش آموزان استان لرستان حذف شده است. در پی این خبر بر آن شده ایم در رابطه با وجود این عبارت در اذان و اقامه مرور یبر منابع دینی داشته باشیم… با ما همراه باشید.

دلایل ذکر شهادت بر ولایت علی (علیه السلام) در اذان و اقامه
 
یکی از مسائلی که ممکن است ذهن برخی را مشغول کرده باشد، این است که چرا شیعیان در اذان و اقامه شهادت به ولایت حضرت علی (علیه السلام) می‌گویند؟ آیا دلایل روایی یا قرآنی در این زمینه وجود دارد؟

در این رابطه ابتدا به روایاتی که در این مورد وارد شده، اشاره می‌کنیم. در روایاتی چند آمده است که شهادت ثالثه و آوردن نام علی (علیه السلام) بعد از «لا اله الا الله» و «محمدا رسول الله» با خلقت آسمان‌ها و زمین و عرش و کرسی و … توأم بوده است.

امام صادق (علیه السلام) فرموده است: خداوند تعالی بعد از خلقت آسمان‌ها و زمین امر فرمود که منادی به این سه شهادت ندا دهد.
آن امام همام در حدیثی دیگر فرموده است: خداوند با خلق عرش و کرسی و … بر آنها نوشت «لا اله الا الله، محمدا رسول الله، علی امیرالمؤمنین» و آنگاه فرمود «فاذا قال احدکم لا اله الا الله محمدا رسول الله فلیقل علی امیرالمؤمنین ولی‌ الله؛ پس زمانی که کسی از شما گفت لا اله الا الله و محمدا رسول الله، سپس باید بگوید علی امیرالمومنین ولی الله».

از بعضی از روایات نبوی استفاده می‌شود که ذکر امام علی (علیه السلام) بعد از ذکر خدا و حضرت رسول (صلی الله و علیه وآله) چه در اذان باشد یا غیر اذان، جایز است و در نزد خدا محبوبیت دارد.

چرا خود پیامبر (صلی الله و علیه وآله) آن را در اذان نیاورده است؟

اولا تقیه اقتضاء می‌کرده است که نام علی (علیه السلام) در اذان نیاید، همان طوری که اقتضاء می‌کرده است در قرآن به این نام تصریح نشود. 

ثانیا در کتاب السلافه فی امر الخلافه آمده است که سلمان فارسی در اذان خود شهادت ثالثه را اضافه نمود و همین موجب شد که بعضی از صحابه به نزد پیامبر شکایت ببرند ولی پیامبر (صلی الله و علیه وآله) به اعتراض آنها توجهی ننمود و مهر تایید بر کار سلمان زد و همچنین در این کتاب آمده است که بعد از واقعه غدیر، اباذر غفاری در اذان خود بعد از شهادتین به ولایت امیرمؤمنان علی (علیه السلام) شهادت داد، جمعی از منافقین این را نپسندیدند و آنچه را دیده بودند به عنوان اعتراض بر پیامبر (صلی الله و علیه وآله) عرضه کردند.

پیامبر (صلی الله و علیه وآله) فرمود «اما وعیتم خطبتی یوم الغدیر لعلی بالولایه؟ پس چه بود معنای خطبه طولانی من که در آن صحرا و گرمای شدید برای شما خواندم؟ آیا معنای آن غیر از این بود که علی امیرالمؤمنین ولی خداست؟» و در ادامه فرمود «مگر نشنیده‌اید که من گفتم آسمان سایه نیفکنده و زمین در خود جای نداده، کسی را که راستگوتر از اباذر باشد» و آنگاه سرانجام آن گروه معترض را برملا نمود و فرمود «انکم لمنقلبون بعدی علی اعقابکم». 

آیا جمله “اشهد ان علیا ولی الله ” جزو اذان است؟

اشهد ان علیا ولی الله، شهادت به ولایت حضرت علی هیچ گاه جزء اذان و اقامه نبوده ونیست . فقها نیز در کتاب های فقهی خود یادآور شده اند که کسی نباید این شهادت را به نیت جزء اذان یا اقامه بگوید. ولی مستحب است که انسان به دنبال شهادت به رسالت پیامبر(صلی الله و علیه وآله) این شهادت را نیز ذکر کند؛ و آن را جزء اذان و اقامه به حساب نیاورد.

کلام آخر

نتیجه اینکه مراقب باشیم دشمنان اسلام ناب محمدی صلی الله علیه و آله، و مخصوصا شیعه انگلیسی که هدفی جز ایجاد تفرقه بین مسلمانان ندارند، از اینگونه اتفاقات سوءاستفاده نکرده و علیه اسلام جوسازی نکرده و با احساسات پاک و واقعی شیعیان و محبین امیرالمومنین علیه السلام بازی و علیه وحدت شیعه و سنی تحریک نکنند.

منابع: 
قرارگاه پاسخ به شبهات و شایعات
تسنیم
ایسنا