جمع میان دو نماز در سنت پیامبر
آیا جمع بین دو نماز در سنّت پیامبر (صلى الله علیه وآله) وجود دارد؟
علاوه بر منابع شیعیان، در منابع معروف اهل تسنن مانند صحیح بخارى و صحیح مسلم، سنن ترمذى، موطأ مالک، مسند احمد و…، حدود سى روایت درباره جمع میان نماز ظهر و عصر یا مغرب و عشاء، نقل شده است که به برخى از آنها اشاره مى کنیم تا معلوم شود که همه مسلمانان به صحت این عمل معتقدند و این کار از بدعت هاى شیعیان محسوب نمى شود:
1.احمد بن حنبل در مسندش از ابن عباس نقل مى کند که گفت: رسول خدا (صلى الله علیه وآله) در مدینه مقیم بود و مسافر نبود، با این حال هم نماز ظهر و عصر (۸ رکعت) و هم نماز مغرب و عشاء (۷ رکعت) را با هم خواندند.
(مسند احمد بن حنبل، ج ۱، ص ۲۲۱.)
2. مالک در موطأ از ابن عباس روایت کرده که گفت: رسول خدا (صلى الله علیه وآله) نماز ظهر و عصر و نماز مغرب و عشاء را به صورت جمع (با هم) به جاى آوردند در حالى که نه خوفى وجود داشت و نه سفرى در کار بود.
(موطأ مالک، ج ۱، ص ۱۴۴، ح ۴)
3. مسلم در صحیحش در باب جمع بین دو نماز در حضر مى گوید: ابن عباس گفت: رسول خدا (صلى الله علیه وآله) نماز ظهر و عصر را با هم و نماز مغرب و عشاء را با هم به جاى آورد بى آن که خوفى باشد یا در حال مسافرت باشد.
(صحیح مسلم، ج ۱، ص ۴۸۹، ح ۴۹)
4. و همچنین ابن عباس مى گوید: رسول خدا (صلى الله علیه وآله) در مدینه جمع بین دو نماز ظهر و عصر و دو نماز مغرب و عشاء کرد بدون خوف و باران. مى گوید: به ابن عباس گفتم: چرا چنین کرد؟ گفت: براى این که امتش در مشقت نیفتند.
(صحیح مسلم، ج ۱، ص ۴۹۰، ح ۵۱)
5. بخاری نیز روایت کرده که پیامبر (صلی الله علیه [وآله] وسلم) ۷ رکعت را با هم و ۸ رکعت را با هم از نماز های یومیه به جای آورد.
(صحیح بخاری، ج ۱، ص ۱۴۰، باب نماز مغرب . و ج ۱، ص ۱۳۸، باب وقت عصر)
تقریباً در تمام احادیث بالا که در کتب معروف و منابع درجه اول اهل تسنن نقل شده و سند آن ها به جمعى از بزرگان صحابه مى رسد، روى دو نکته تأکید شده است:
نخست این که رسول خدا (صلى الله علیه وآله) جمع میان دو نماز را در حالى انجام داد که مشکل خاصّى مانند باران یا سفر، یا ترس از دشمن، وجود نداشت.
دیگر این که هدف آن حضرت «توسعه بر امّت» و «رفع عسر و حرج» بوده است.
منبع :همراه با راستگویان، دکتر سید محمد تیجانی تونسی، ص۳۷۹.