رابطه آداب گفتوگو و رسیدن به وحدت عملی
مهمترین دلیل دوری روزافزون از آداب وحدت، به قدرت رسیدن سیاستمداران وابسته ای هستیم که نه تنها اعتقادی به وحدت مسلمانان و بین شهروندان ملت خود ندارند، بلکه در راستای تامین منافع غرب و تامین منابع مالی کارخانه های اسلحه سازی، به اختلاف افکنی بین ملت های مسلمان مشغول هستند.
با توجه به در پیش بودن هفته وحدت، به همین مناسبت روز دوشنبه ۲۸ آبان ماه در پردیس دانشگاه ارومیه، همایش علمی راهکارهای گفتگوی ادیان و اقوام برگزار و اساتید، سخنوران و سیاستمداران ملی هم در آن حضور داشتند.
معمولا همایش های فراوانی با این مضمون و موضوع در سال های ماضی در سطح کشور و استان های واجد ویژگی تنوعی قومی و مذهبی برگزار شده و آنچه در این همایش هم گفته شد، دانش جدیدی به ادبیات وحدت اسلامی اضافه نکرد.
اتفاقا همین جمود حاکم بر محتوای این همایش و سمینارهای مشابه، صدای انتقاد دکتر سید ابوالحسن نواب ، رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب را که از سخنرانان اصلی همایش بود، درآورد.
وی به نکته مهمی اشاره کرد که مد نظر این یادداشت است و آن «پیگیری راه های عملی توسعه و تحکیم وحدت و اعتقاد قلبی و نه لفاظی های منافقانه در امر مهم وحدت ادیان و اقوام » بود.
اتفاقا مهمترین سوال هم از متولیان امر مهم وحدت اسلامی این است که تا چه حد در تغییر رفتار شهروندان برای عادت به همراهی و همدلی و کنش و تعامل برادرانه و مستحکم، موفق بوده اند.
زیرا اگر این اتفاق میمون یعنی رفتار مودت آمیز عملی رخ ندهد، همه این فعالیت ها زائد و اتلاف وقت و سرمایه خواهد بود.
آیت الله نواب به اعتقاد قلبی در امر شکل گیری وحدت تاکید داشتند و مساله اجتماعی هم نبود باور و اعتقاد قلبی به وحدت و امر سیاسی نمودن مقوله مهم وحدت است.
امروز بیش از آن چه به وحدت به امر لازم اجتماعی و عنصر همبستگی بین شهروندان و بین ملت های مسلمان و حتی غیر مسلمان تاکید شود، وحدت را امری سیاسی و تزئین سخنرانی ها و خطابه های سیاستمداران در نشست های ملی و بین المللی تبدیل کرده اند.
دلیل چنین امر متناقضی هم، سو استفاده از عنصر تفرقه برای تحکیم قدرت و نفوذ سیاسی در بین شهروندان و ملت های مسلمان و غیر مسلمان بوده است.
ما برای رسیدن به وحدت عمل نیازمند آلایش قلب خود از کینه ها، حقدها، حسدها و خودبرتر انگاری های بیمار گونه و بازگشت به نصوص ضریح دین اسلام و تک _تک آیه های ناب قرآنی در لزوم همدلی و همراهی مسلمانان با غیر مسلمانان و بین خود است.
حتی امام اول شیعیان علی( ع) هم در جای جای نهج البلاغه بر لزوم رعایت حق همدیگر و حتی زن یهود و شهروند مسیحی تاکید جدی دارد.
اما در عمل نه تنها به این نصوص دینی و روایات و احادیث معتبر عنایت نمی شود، بر عکس شاهد هستیم که با بدفهمی ها و کج سلیقگی ها، آتش فتنه در بین ملل مسلمان منطقه روشن می شود و هر روز با فرقه گرایی و سلفی گری، تاسیس و تسلیح گروه های مسلح صدها هزار نفر از مسلمانان خاورمیانه در آتش جنگ های مذهبی کشته شده و میلیون ها نفر آواره می شوند.
متاسفانه پنجاه سال اخیر با وجود تلاش های صورت گرفته توسط مصلحین و اندیشمندان مسلمان، ما همچنان شاهد قتل و کشتار مسلمانان توسط خود و با تسلیحات و تجهیزات دشمنان وحدت اسلامی هستیم.
البته مهمترین دلیل دوری روزافزون از آداب وحدت، به قدرت رسیدن سیاستمداران وابسته ای هستیم که نه تنها اعتقادی به وحدت مسلمانان و بین شهروندان ملت خود ندارند، بلکه در راستای تامین منافع غرب و تامین منابع مالی کارخانه های اسلحه سازی، به اختلاف افکنی بین ملت های مسلمان مشغول هستند.
مخلص کلام این که تا آداب گفتگو شکل نگیرد، امکان رسیدن به وحدت عملی به صرف گفتن سخنان و کلمات زیبا امری محال خواهد بود.
یادداشت از هوشنگ عطاپور/خبرگزاری فارس