بزرگ‌ترین خطری که علما را تهدید می‌کند و سبب گمراهی آن‌ها می‌شود و علما هم موجب گمراهی مردم می‌شوند دنیاطلبی است.

نمونه روشنی که قرآن در این زمینه بیان می‌فرماید داستان بلعم باعورا است. در آیات 175 و 176 سوره مبارکه «اعراف» آمده است:

«وَاتْلُ عَلَیْهِمْ نَبَأَ الَّذِیَ آتَیْنَاهُ آیَاتِنَا فَانسَلَخَ مِنْهَا فَأَتْبَعَهُ الشَّیْطَانُ فَکَانَ مِنَ الْغَاوِینَ * وَلَوْ شِئْنَا لَرَفَعْنَاهُ بِهَا وَلَکِنَّهُ أَخْلَدَ إِلَى الأَرْضِ وَاتَّبَعَ هَوَاهُ فَمَثَلُهُ کَمَثَلِ الْکَلْبِ إِن تَحْمِلْ عَلَیْهِ یَلْهَثْ أَوْ تَتْرُکْهُ یَلْهَث ذَّلِکَ مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذِینَ کَذَّبُواْ بِآیَاتِنَا فَاقْصُصِ الْقَصَصَ لَعَلَّهُمْ یَتَفَکَّرُونَ؛

و برای آنها بخوان سرگذشت آن کس را که آیات خود را به او دادیم ولی (سرانجام) از (دستور) آنها خارج گشت و شیطان به او دست یافت و از گمراهان شد *

و اگر مى‏‌خواستیم قدر او را به خاطر آن [علمش به آیات‏] بلند مى‏‌داشتیم، ولى او به دنیا [و پستى‏] گرایید و از هواى نفس خویش پیروى

کرد، آرى داستان او همچون داستان سگ است که اگر بر او حمله آورى، زبان از دهان بیرون مى‌‏آورد و اگر هم او را [به حال خود] واگذارى باز

زبان از دهان بیرون مى‏‌آورد، این داستان دروغ‌‏انگاران آیات ماست، پس برایشان این پند و داستان را بخوان باشد که اندیشه کنند».

اگر دیدید عالم دنیاپرست است بدانید که این عالم شما را گمراه می‌کند. امام علی(ع) فرمودند: بهترین مردم بعد از امامان هدایت و

چراغان تاریکی، علما هستند. بدترین انسان‌ها بعد از شیطان و رهبران ضلالت هم عالمان فاسد که حقایق را کتمان می‌کنند، هستند.

از امام صادق(ع) سؤال می‌شود که همه مسلمانان، یهود و نصارا و اهل کتاب از علمای خود تبعیت می‌کنند، پس چه فرقی بین آن‌ها

است؟ امام صادق(ع) فرمودند: یهود و نصارا می‌دیدند که عالمان خود دنیاپرست هستند و ظلم را تقویت می‌کنند اما با این وجود دنباله‌روی

ظالمان را می‌کنند. اگر در میان مسلمانان هم کسی از عالم دنیاپرست تبیعت کنند این عذابی که در قرآن آمده است شامل حال آن‌ها هم می‌شود.

هر کسی که بگوید من عالم هستم نباید قبول کنیم. عالم باید باتقوا، حافظ ارزش‌های دینی و مطیع امر خدا باشد؛ ما باید از چنین فردی

تبعیت کنیم. در روایتی داریم که همه فقهای مسلمان این ویژگی‌های را ندارند بنابراین برای رسیدن به سعادت نباید از آن‌ها تبعیت کرد.

در روایت دیگری هم داریم که برخی علما مردم را از اهل‌بیت(ع) دور می‌کنند، نمونه این علما در عربستان هستند که این افراد مستحق لعن هستند.

آیت الله ری شهری

انگور را که برای درست کردن سرکه در خمره های بزرگ که به آن حُب می گویند، می ریزند؛ بعد از مدّتی در اثر گرمای آفتاب یا آتش، انقلاب پیدا می کند و به شراب تبدیل می شود که نجس و حرام و طبعش گرم است. بعد از مدّتی انقلاب تمام می شود و شراب به سرکه تبدیل می شود که سرد و آرام و خنک کننده است و غذای امیرالمؤمنین و اولیای خدا علیهم السّلام است. سالک هم همین مسیر را طی می کند؛ اوّل حالت انقلاب پیدا می کند که حرارت دارد و شلوغ می کند وبا عجله و فشار می خواهد کارش را پیش ببرد؛ امّا اگر صابر باشد، به تدریج آرام و خنک می شود و به مقصد می رسد. در جامعه هم وقتی انقلاب می شود، بعضی شلوغ کاری ها هم اتّفاق می افتد و ممکن است به بعضی افراد بی گناه هم تعرّض شود. امّا کمال در این است که از مرحله ی انقلاب به مرحله ی سازندگی، یعنی ساختن و تن دادن به مقدّرات الهی برسد که جامعه آرام و خنک می شود و حقّ همه ادا می شود.

منبع: کتاب مصباح الهدی (سخنان مرحوم حاج اسماعیل دولابی رضوان الله تعالی علیه)، تألیف استاد گرانقدر جناب آقای مهدی طیّب، ص 197.

چند نفر از علماء نزد استادی رفتند تا از مقام علمی او استفاده کنند. ولی دیدند استاد مانند مصیبت زده ها نشسته و حال پریشانی دارد. از او پرسیدند چه شده؟ مگر کسی از شما مرده است؟ استاد گفت:

«دیشب آن چنان خوابیدم که نماز نافله شب از من فوت شد، دیشب سحرخیزان، نماز شب گزاران و استغفار کنندگان رفتند، ولی من بدبخت امروز قضای آن را خواندم، آیا مصیبتی از این بالاتر می شود؟

پایگاه اطلاع رسانی حوزه