امام حسین (ع) بعد از هزار و اندی سال از واقعه عاشورا همچنان عطشان آموختن درس آزادگی به ما هستند. ما که برای تضمین سعادتمندی مان دوست داریم هر چه بیشتر با سبک زندگی ایشان آشنا بشویم چقدر توانسته ایم این تفکر مهم ایشان را وارد زندگی خود و خانواده مان بکنیم؟

در مقاله قبل گفتیم، برای این که بدانیم چگونه آزاده تر باشیم خوب است که ابتدا کمی درباره ویژگی های انسان های آزاده صحبت کنیم. کسانی که آزادگی را به صورت کاربردی وارد زندگی شان می کنند چند خصوصیت شاخص دارند:

1. هوش هیجانی بالا

کسانی که هوش هیجانی بالایی دارند نسبت به هیجانات و احساساتشان آگاهی بیشتری دارند و در نتیجه بهتر می توانند از عهده مدیریت کردن آنها بر بیایند. انسان های آزاده هم این طور هستند. آنها برای شناختن هیجاناتشان وقت می گذارند و وقتی با رویدادی مواجه می شوند که مثلاً به خاطر وسوسه موفقیت های زودهنگام غلیان هیجانات را در آنها بیدار می کند، بهتر می تواند هیجاناتشان را کنترل کرده و خودشان را اداره کنند.

2. عزت نفس بالا

گفتیم که آزادگی فرصت مهمی برای رشد است. یادتان باشد در زندگی هیچ فرصتی بدون تهدید نیست

برای خود چنان ارزش بالایی قائل هستند که حاضر نیستند آن را با هر چیزی معامله کنند.

3. خردمندی

خرد با هوش فرق دارد. البته برای داشتن خرد، داشتن مقداری هوش لازم است اما این به معنای آن نیست که هر آدم باهوشی لزوماً فرد خردمندی هم است. کسانی که آزادگی را وارد زندگی شان کرده اند، انسان های خردمندی هستند یعنی با دور اندیشی و تعقل به اتفاقات زندگی نگاه می کنند. و به همین دلیل هدف گذاری هایشان با ثبات تر و بلند مدت تر است و در رسیدن به آرامش و سعادت موفق ترند.

4. استقبال از رنج های عاقلانه

این روزها آدم های بیشتری به دنبال موفقیت های سهل الوصول هستند و آنقدر در این کار جدی اند که تن به هر اسارتی می دهند، از پاچه خواری و خوش خدمتی کردن گرفته تا اعتیاد به انواع مواد و داروها.
این آدم های اسیر، در یک ویژگی مشترکند: آنها از رنج های عاقلانه فرار می کنند. انسان های آزاده دقیقاً بر عکس این گروه هستند یعنی حاضرند برای رسیدن به موفقیت، آرامش، تشکیل خانواده، تحصیلات عالیه و هر هدف عالی دیگری رنج بکشند.

5. خوش بینی و امیدواری

انسان های آزاده کمتر اهل گلایه و شکایت اند. آنها چون خودشان و هدفشان را وابسته به کسی (به جز خدا) نمی بینند از کسی نمی هراسند و تا به هدفشان نرسند هم دست از تلاش بر نمی دارند. به عبارت دیگر آنها نسبت به خودشان، آینده و قوانین حاکم بر جهان هستی خوش بین هستند و این خوش بینی امید را هم در آنها زنده نگه می دارند.

6. قاطعیت

افرادی که آزادگی بخشی از سبک زندگی شان شده، از هویت خود آگاهی دارند یعنی خودشان و اهدافشان را می شناسند و به همین دلیل وقتی با اتفاقی مغایر با اهدافشان مواجه می شوند، راحت تر می توانند با گفتن یک «نه» خودشان را از افتادن به دام اسارت های ذلت آفرین حفظ کنند.

- چگونه آزاده تر باشیم؟

کسانی که آزادگی را وارد زندگی شان کرده اند، انسان های خردمندی هستند یعنی با دور اندیشی و تعقل به اتفاقات زندگی نگاه می کنند

همان طور که در مقاله قبل گفتیم آزادگی یک توانمندی روانی مهم است. بنابراین مثل هر توانمندی دیگری می توانیم آن را در خودمان تقویت کنیم. برای اینکه آزادگی بیشتری وارد زندگی شخصی و خانوادگی تان بشود چند پیشنهاد برایتان داریم:

1. انتخاب گر باشید
آزادگی یک انتخاب است که فرصت رشد را برای شما فراهم می کند. این که آزادگی را سر لوحه رفتار خودتان قرار بدهید به انتخاب خود شما بستگی دارد.

2. عزت نفس تان را بالا ببرید

3. روی هوش هیجانی تان کار کنید
هیجان ها نقش زیادی در تصمیمات و انتخاب های شما دارند. سعی کنید در هر لحظه از هیجان هایتان آگاهی داشته باشید و تصمیم گیری بر مبنای هیجان ها را به تعویق بیندازید.

4. «نه» گفتن را تمرین کنید
یادتان باشد انسان های آزاده به هر چیزی و هر کسی بله نمی گویند.

5. هر رنجی را بد ندانید
رنج های عاقلانه خودشان گنج هستند چون درس هایی به ما می دهند که از خیلی نتیجه ها و موفقیت ها مهم تر و مفیدتر هستند.

6. مقاوم باشید
گفتیم که آزادگی فرصت مهمی برای رشد است. یادتان باشد در زندگی هیچ فرصتی بدون تهدید نیست. آزاده بودن نه آنقدر ها سخت است که نتوانید به آن برسید و نه آنقدرها ساده که با حرف و ادعا بشود سر و تهش را هم آورد. برای افزایش مقاومت تان می توانید از راهکارهای افزایش تاب آوری استفاده کنید.

7. دوراندیشی پیشه کنید
همانطور که گفتیم خرد یکی از ویژگی های مهم انسان های آزاده است.

8. الگوها را از قلم نیندازید
امام حسین (ع) و یارانشان شاخص ترین الگوی آزادگی در سراسر تاریخ هستند. مطالعه درباره تفکرات و سبک زندگی ایشان می تواند روحیه آزادگی خواهی را در شما زنده و شاداب نگه دارد.

9. از خودتان توقع منطقی داشته باشید
هر کاری را باید از ابتدایی ترین مراحل شروع کرد و کم کم به آن وسعت داد. پس اگر گاهی پایتان از مسیر آزادگی لغزید، از خودتان نا امید نشوید و دست از تلاش بر ندارید. از قدم های کوچک شروع کنید و به یاری خداوند اعتماد کنید

راحله فلاح /کارشناسی ارشد روانشناسی -بخش خانواده ایرانی تبیان